Više opština u Pčinjskom okrugu, pa i grad Vranje u petak ujutro imaju povišene vrednosti PM čestica, a vazduh se tretira kao zagađen, pokazuju podaci koji se ažuriraju na portalu Klimerko.org.
Najviša prosečna vrednost zagađenja je u Vladičinom Hanu i Surdulici, opštinama koje su sa Pirotom i Zaječarom našle na nezahvalnom drugom mestu u Srbiji sa 69 µg/m3 (mikrograma po metru kubnom).
Vazduh je više zagađen jedino u Novom Pazaru - 74 µg/m3.
Vranje je na devetom mestu u Srbiji sa 57 µg/m3.
Bosilegrad je deseti sa 54 µg/m3.
U svim ovim opštinama vazduh se tretira kao "zagađen".
Podsećanja radi, kriterijum iznad kog količina PM čestica postaje rizična za zdravlje prema Svetskoj zdravstvenoj organizaciji je 50 mikrograma po metru kubnom vazduha.
Glavni zagađivači vazduha ovim česticama su individualna ložišta i toplane (kombinovano sa saobraćajem i industrijom), te je zbog toga vazduh njima po pravilu zagađen u zimskom periodu.
Zvanične institucije u Vranju ne mere zagađenje vazduha PM česticama.
Merne stanice postavili su aktivisti ekoloških udruženja.
Šta meri Klimerko i koliko su opasne PM čestice
Prema informacijama sa sajta Klimerko.org, njihovi uređaji mere vlažnost vazduha, temperaturu vazduha i koncentraciju PM1, PM2.5 i PM10 čestica u mikrogramima prema jednom kubnom metru vazduha.
"PM (particular matter) ili suspendovane čestice jesu veoma male čestice koje su tečnog ili čvrstog agregatnog stanja i nalaze se u zagađenom vazduhu. Od njih su posebno opasne one koje mogu lako da dođu do najdubljih delova pluća, a to su PM1, PM2.5 i PM10 čestice. Broj pored oznake PM označava prečnik čestice, a opisno rečeno ove čestice su manje od 1/7 debljine prosečne ljudske dlake. Većina njih nastaje tokom različitih procesa sagorevanja i izduvnih gasova koji nastaju nakon istih (termoelektrane, livnice, dizel gorivo, čeličane, spaljivanje smeća itd). Svaka PM čestica koja ima prečnik manji od 10 mikrometara je opasna po zdravlje čoveka, jer lako ulazi u pluća i lepi se za alveole. Kriterijum iznad kog količina PM čestica postaje rizična za zdravlje prema Svetskoj zdravstvenoj organizaciji je 50 mikrograma po metru kubnom vazduha", navodi se na sajtu klimerko.org.
