Iza priče albanskih lidera sa juga Srbije o ugroženosti etničkih manjina u Srbiji i jednakim pravima, krije se pokušaj diskreditacije Republike Srbije i njenog državno-pravnog poretka pred međunarodnom javnošću, smatra Dejan Antić, istoričar iz Vranja i profesor na Filozofskom fakultetu u Nišu.
"Sadašnji momenat za pokretanje pitanja prava Albanaca u Preševu i Bujanovcu, taktički je odabran kako bi se uzburkala evropska javnost, pojačala pregovaračka pozicija Aljbina Kurtija i nametnuo dodatni pritisak na državno rukovodstvo Srbije da prihvati briselski ultimatum", podvukao je Antić u autorskom tekstu za Pečat.
Podsećanja radi, članovi delegacije Albanaca iz Preševa i Bujanovca govorili su 27. februara pred Senatom SAD o situaciji i položaju njihovih sunarodnika na jugu centralne Srbije.
U susret ovom događaju, građanima se putem društvenih mreža obratio narodni poslanik u Skupštini Srbije Šaip Kamberi, potencirajući da će prvi put izvestiti američke senatore o situaciji u tzv. Preševskoj dolini.
Još je kazao da će, zajedno sa svojim kolegama - Arditom Sinani, Ragmijem Mustafom i Nagipom Arifijem - zahtevati simetriju i reciprocitet u položaju i pravima Albanaca na jugu centralne Srbije s položajem i pravima Srba na Kosovu i Metohiji.
Antić na ovo kaže da su "svima dobro poznate krajnje separatističke namere vladajuće političke elite Preševa i Bujanovca.
"Na njihovu žalost, i Preševska Moravica i donji tok Binačke Morave oduvek su pripadali centralnoj Srbiji.
Ako je po međunarodnom pravu, tu će i ostati", kaže Antić.
Osvrćući se na nametnuta pitanja simetrije i reciprociteta, Antić podseća da su od dolaska međunarodnih mirovnih snaga na Kosmet do danas, pravoslavni hrišćani izloženi teroru, ubistvima, nasilju, proterivanju, pljački, ucenama i političkim pritiscima.
U svom tekstu podseća na više takvih slučajeva - hapšenja srpskih mladića pod raznoraznim optužbama, zaplenu vina u vinariji u Velikoj Hoči, ranjavanje srpskih dečaka, prebijanje mladića zbog korišćenja srpskog jezika.
"Od 1999. do danas gotovo da ne prođe dan bez albanskih provokacija nad Srbima.
Zbog katastrofalne bezbednosne situacije u srpskim sredinama na KiM privreda je ugašena, ekonomija je na nuli, a srpski narod, doveden do ruba egzistencije, preživljava isključivo zahvaljujući podršci države Srbije.
I to malo porodičnih firmi, poput one u Velikoj Hoči, svakodnevno se nalazi na udaru prištinskih organa vlasti s ciljem potpune ekonomske devastacije područja naseljenih Srbima i njihovog konačnog demografskog sloma.
Za razliku od kosovsko-metohijskih Srba, koji su nakon potpisivanja Kumanovskog sporazuma većinom proterani sa svojih ognjišta, Albanci u opštinama Preševo i Bujanovac, kojih nema više od šezdesetak hiljada, iako su se na poslednjem popisu svojski trudili da predimenzioniraju taj broj, za vreme i nakon gušenja oružane pobune na jugu Srbije 2000‒2001. godine ostali su da žive u svojim domovima", podseća Antić.
On podvlači da je Kamberi, u svom obraćanju pred put u SAD, prećutao neke stvari.
"Uprkos separatističkim stremljenjima, Srbija je Albance prihvatila kao svoje ravnopravne građane i učinila sve na polju njihove društvene integracije: od otvaranja medijskog prostora do jačanja kulturno-obrazovnih ustanova.
Radi toga je i Ekonomski fakultet iz Subotice otvorio svoje odeljenje u Bujanovcu.
A, povrh svega, formirano je Koordinaciono telo kao administrativno-izvršni organ srpske vlade, s ciljem političko-ekonomskog razvoja i unapređenja kvaliteta života građana Preševa, Bujanovca i Medveđe.
Tokom 22-godišnjeg postojanja ovaj organ je uz pomoć ministarstava vlade Republike Srbije u razvoj obrazovanja, lokalne infrastrukture i kapaciteta civilnog društva pomenutih opština uložio više od 150 miliona evra.
Zato danas nema nijedne značajne saobraćajnice u selima naseljenima Albancima koja nije presvučena ili asfaltirana.
I kao kruna svega, opštine Bujanovac i Preševo su 2019. sa ostatkom zemlje i Evropom povezane modernim autoputem, čime je omogućen dalji ekonomski napredak i Srba i Albanaca", navodi Antić.
Na političkom polju, dodaje on, vlast u Preševu, a od 2002/2003. godine sve do danas i u Bujanovcu, drže albanske političke partije, bez bilo kakvog direktnog mešanja republičkih organa vlasti.
"Iako u Preševu, a naročito u Bujanovcu živi nezanemarljiv procenat Srba, oni su voljom skupštinske većine u lokalnim parlamentima izopšteni iz autonomnog sistema upravljanja dvema lokalnim samoupravama, što implicira da svu društveno-političku odgovornost za razvoj preševskog i bujanovačkog kraja nose lokalni albanski politički lideri.
A, pitanje svih pitanja, bez kojeg nema ekonomskih ulaganja i napretka, je pitanje bezbednosti i sigurnosti.
Ako ima bar malo obraza, Šaip Kamberi bi morao da potvrdi da je u mešovitim sredinama na jugu centralne Srbije stepen bezbednosti i sigurnosti građana na visokom nivou.
Od gušenja terorističke pobune 2001. do danas, na teritorijama opština Preševo i Bujanovac broj međuetničkih incidenata sveden je na minimum, dok albanski živalj uživa potpunu slobodu kretanja, kao i slobodu korišćenja nacionalnih simbola, jezika i pisma", smatra Antić.
Imajući u vidu položaj Srba na Kosovu i Metohiji i položaj Albanaca na jugu centralne Srbije, ovaj istoričar konstatuje da mu se "prirodno nameće pitanje - šta zapravo albanski političari iz Preševa i Bujanovca traže u Vašingtonu"?
"Ako pod simetrijom podrazumevaju hapšenje Albanaca s juga Srbije zbog verbalnog delikta ili nošenja majica sa albanskim nacionalnim simbolima, otimanje proizvoda privatnih albanskih preduzeća u Preševu i Bujanovcu, ili ne daj Bože ranjavanje albanskih dečaka i fizičko obračunavanje sa omladinom koja govori albanskim jezikom, zatim kontinuirane pretnje, zastrašivanja i proterivanja albanskog življa, onda njihova zahtevana simetrija i ima smisla, jer kroz svu pobrojanu muku decenijama prolaze kosovsko-metohijski Srbi.
Da li možda reciprocitet, koji su preševski i bujanovački albanski lideri tražili na brifingu u američkom Senatu, znači hapšenje gospode Kamberija, Mustafe, Arifija i gospođe Sinani, jer su prekoračili svoja ovlašćenja i pred organima tuđe države zagovarali narušavanje ustavnog poretka i celovitost Srbije?
Ili su simetrija i reciprocitet to kada u opštinama Bujanovac i Preševo, u kojima živi i srpski narod, u lokalnoj vlasti nema nijednog Srbina, nijedne političke organizacije sa srpskim predznakom?
A, možda su za albanske lokalne političare simetrija i reciprocitet to da se njihovim sunarodnicima u opštini Preševo i Bujanovac otima imovina, kao što se Manastiru Visoki Dečani u Metohiji, svetinji iz 14. veka koja je na spisku Svetske kulturne baštine, otima 23 hektara zemljišta i šume?
Ili kao što se na teritoriji opštine Zubin Potok sprovodi nasilno i protivpravno oduzimanje nepokretne imovine koja se nalazi u privatnom vlasništvu Srba?
Besmisleno je u ovakvim okolnostima govoriti o simetričnim pravima i položaju Srba i Albanaca koje pred američkim senatorima zagovaraju preševski i bujanovački albanski lideri, jer je položaj kosovsko-metohijskih Srba toliko ugrožen i nepodnošljiv, da bi u slučaju bilo kakve simetrije i reciprociteta broj Albanaca na jugu centralne Srbije bio sveden na statističku grešku.
Po istom receptu kako se to dogodilo Srbima u Prizrenu, Peći, Istoku ili Đakovici.
Ali, nije ovde reč ni o simetriji, ni o reciprocitetu, jer su Kamberi i njegove kolege dobro upoznati s pravima i položajem Srba u Staroj Srbiji", zaključuje Antić.
