Dve komplementarne izložbe - postavka posvećena generalu M.G. Černjajevu i druga posvećena Vasiliju Polenovu, priznatom ruskom slikaru i crtaču, otvorene su u petak uveče u izložbenom prostoru Pozorišta Bora Stanković u Vranju.
Jedan od autora postavke pod nazivom Povratak generala – 145. godišnjica dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju, prof. dr Aleksej Timofejev, rekao je na otvaranju da su obe izložbe posvećene jednom neobičnom događaju.
"Istorijat rusko–srpskih odnosa doseže i do perioda Svetog Save.
Iz godine u godinu ti odnosi se produbljuju.
Međutim krajem 19. veka dolazi do masovnog kontakta dva naroda.
Učeni ljudi, seljaci, vojnici, uz pomoć Ruske pravoslavne crkve, dolaze u Srbiju kao dobrovoljci kako bi pomogli pravoslavnoj braći da se oslobode vlasti Osmanlija", kazao je Timofejev.
Postavku koja, kako je rečeno, ima izuzetan značaj za srpsku, ali i rusku istoriju, čine digitalizovani materijali iz zbirke Državnog istorijskog muzeja, iz albuma Uspomene iz Srbije.
Sadrži lične zabeleške i prepiske predvodnika dobrovoljačkog pokreta generala M.G. Černjajeva sa organizatorima pokreta.
Dopunjena je ilustracijama fotografija, karata i litografija.
Govoreći pred gostima iz Ruske ambasade i Ruskog doma, te većeg broja zvanica, predsednik Skupštine grada Vranja Dejan Tričković rekao je da je ovo prilika "da se Vranje oduži" ruskim dobrovoljcima "koji su našoj zemlji pomogli u najtežim trenucima".
"Rizikovati svoj život za nekog drugog najbolja je potvrda prijateljstva i želje da se pravoslavni svet, posle viševekovnog ropstva, oslobodi turske hegemonije", naglasio je Tričković.
Zoran Antić, državni sekretar Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, zahvalio je gradonačelniku Vranja Slobodanu Milenkoviću i zamenici gradonačelnika Zorici Jović i njihovim saradnicima "što su u kratkom roku obezbedili sve neophodne uslove za organizaciju" izložbe.
"Vranje je za period od 1876. do 1878. godine prirodno i istorijski vezano.
Bila bi prava šteta da upravo naš grad ne bude domaćin ovakve izložbe.
Datum smrti Kralja Milana se namerno poklapa sa otvaranjem izložbe jer je kao veliki društveni i vojni transformator učestvovao u oslobođenju Vranja u srpsko–turskim ratovima", podsetio je Antić.
Viši savetnik Ruskog doma u Beogradu Georgi Engelhardt rekao je da je velika čast što je izložba u slobodarskom gradu - Vranju.
"Ona, sa jedne strane, pokazuje žrtvu naših predaka, ruskih dobrovoljaca, a sa druge strane izložba pokazuje i značaj kulturnih veza zajedničke rusko–srpske prošlosti", kazao je Engelhardt govoreći o izložbi.
Pored Gradske bibilioteke u Vranju i Grada Vranja organizatori izložbe su Ministarstvo kulture Srbije, Ministarstvo kulture Rusije, Istorijski muzej Srbije, Državni Istorijski muzej iz Rusije i Ruski centar za nauku i kulturu Ruski dom u Beogradu.
Inicijator je Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja koje će predstavljati državni sekretar iz Vranja Zoran Antić.
Izložba će moći da se pogleda do 18. februara.
Černjajev - Aksakov - Rajevski
Izložba Povratak generala - 145 godina od dolaska ruskih dobrovoljaca u Srbiju svečano je otvorena septembra prošle godine u Istorijskom muzeju u Beogradu u okviru Dana duhovne kulture Rusije u Srbiji. Postavku čine digitalizovani materijali iz zbirke Državnog istorijskog muzeja – fotografije iz albuma Uspomene iz Srbije, nagrade dobrovoljcima, lične zabeleške i prepiska predvodnika ruskog dobrovoljačkog pokreta generala Černjajeva sa organizatorima pokreta Ivanom Aksakovim i Nikolajem Rajevskim.
