Glavni narativni tok romana Palata Gorana Petrovića prožima se sa istorijskim periodom vladavine Despota Stefana Lazarevića; zidanjem grada tvrđave u Beogradu po njegovom htenju i narudžbini, rekla je u Vranju književni kritičar Jana Aleksić, govoreći o Palati, posthumno objavljenom romanu srpskog akademika i jednog od najplodonosnijih i najcenjenijih srpskih književnika novijeg doba.
Roman Palata nas vodi u vreme kada je Beograd bio srce kulturnog i političkog života pod despotskom vlašću Stefana Lazarevića.
Kroz slikovite opise i bogatu simboliku, pisac uvodi čitaoca u trenutke koji su prethodili izgradnji veličanstvenog dvora, čineći ga svedokom stvaranja jednog od najznačajnijih istorijskih prostora.
Petrović u romanu, do najsitnijih detalja, oslikava svet u kome nastaje velelepna građevina, simbolički i sasvim jednostavno nam predočavajući da je jedina gradivna materija koja samu sebe istovremeno troši i dopunjava zapravo jezik sam.
Petar, vešti romejski graditelj, neimar i neumorni putnik Mediteranom, suočen je sa poduhvatom većim od života i važnijim od ličnog životopisa.
Jana Aleksić je naglasila da je Palata "pripovedački razuđenije delo", u odnosu na Petrovićeve ranije romane, da "predstavlja izuzetnu, pripovedački zaokruženu celinu, koje nastoji da stavi naglasak na određene ljudske naravi, mentalitete, kao i da pohvali ono što se odnosi na mukotrpnost i temeljnost ljudskog rada, što je oličeno u glavnom junaku, ali i da istovremeno spoji različite dimenzije stvarnosti".
Ona je dodala da je Petrović pisanju pristupao sa religijskom posvećenošću.
Književni kritičar Mileta Aćimović Ivkov potencirao je da je Goran Petrović jedan od najčitanijih i najvoljenijih pisaca naše moderne kjiževnosti.
"Petrović je kulturna ličnost koja je bila sinonim za artističku, umetničku književnost, na čiji se svaki aspekt stilski, retorički, tematski mislilo i njegove su knjige brižno oblikovane, oblikujući tako i duh naše epohe.
Palata, njegov posthumno objavljeni roman, tematski, značenjski, saznajno i smisaono višestruko je složeno delo, pisano u najboljoj tradiciji srpske fantastičke umetničke proze.
U osnovi njegovih romana je uvek je sudbina nacije i sudbina pojedinca.
Istorija, sudbina i priča to je trougao, krst i šifra romana Gorana Petrovića.
Roman Palata je specifična pohvala graditeljstvu i gradnji", rekao je Ivkov.
Promociju romana palata organizovala je Javna biblioteka Bora Stanković, pod pokroviteljstvom Grada Vranja.
Svetosavska nedelja nastaviće se u petak 24. januara.
U Galeriji Narodnog univerziteta od 18 sati biće otvorena izložba likovnih radova učenika osnovnih i srednjih škola, a od 19 časova u velikoj sali pozorišta biti održano veče Svetom Savi u čast, u okviru kojeg će biti uručene nagrade najboljim recitatorima i autorima likovnih i literarnih radova.
U okviru ovog programa planira se i promocija novog broja lista Srećni dani.
Profil
Goran Petrović preminuo je pre godinu dana, posle kraće i teške bolesti u 63. godini. Bio je akademik i jedan od najznačajnijih savremenih srpskih pisaca. Bio je i rado viđen gost na vranjskim književnim manifestacijama. Poslednji put pred ljubiteljima književnosti u Vranju pojavio se početkom decembra 2023. godine, u okviru Književne kolonije. Rođen je u Kraljevu 1. jula 1961. godine. Njegovi romani i zbirke priča objavljeni su u više od 130 izdanja, od čega je 60 izdanja u prevodima na 15 jezika. Na književnu scenu stupio je knjigom kratke proze Saveti za lakši život 1989. godine. Od tada je objavio romane Atlas opisan nebom, Opsada crkve Svetog Spasa, Sitničarnica „Kod srećne ruke“, Papir, Ikonostas i posthumno roman Palata. Autor je pripovedačkih knjiga Ostrvo i okolne priče, Bližnji i Razlike. Petrović je objavio i knjigu kratke proze Sve što znam o vremenu, knjigu zapisa Pretraživač, novelu Ispod tavanice koja se ljuspa i dramu Matica koja je izvedena u Ateljeu 212. Neka od Petrovićevih proznih dela su adaptirana za pozorište, televiziju i radio: Opsada crkve Svetog Spasa (dramatizacija i režija Kokan Mladenović), Narodno pozorište Sombor, 2002; Skela (po sopstvenom tekstu), produkcija Narodno pozorište u Beogradu (režija Kokan Mladenović), Orašac, 2004; radio-drama Bogorodica i druga viđenja (dramatizacija Sanja Milić, režija Nađa Janjetović), Dramski program Radio Beograda, 2007; televizijski film Bližnji (po sopstvenom scenariju, režija Miško Milojević), Dramski program RTS-a, 2008; radio-drama Iznad pet trošnih saksija (dramatizacija i režija Strahinja Mlađenović), Dramski program Radija Novi Sad, 2011; Matica (po sopstvenom dramskom tekstu, režija Rahim Burhan), Atelje 212, 2011. Dobitnik je više književnih priznanja. Pored književne stipendije Fonda Borislava Pekića, važnije nagrade su: Prosvetina, Meša Selimović, Ninova nagrada za roman godine, Vitalova, Račanska povelja, nagrada Narodne biblioteke Srbije za najčitaniju knjigu godine, Borisav Stanković, Svetozar Ćorović, nagrada Ivo Andrić za pripovetku, Laza Kostić, nagrada za dramski tekst Kočićeva knjiga, Zlatni krst Kneza Lazara, Veljkova golubica za celokupno pripovedačko delo, Velika nagrada Ivo Andrić za celokupno književno stvaralaštvo, Stanislav Lem, Grigorije Božović, Zlatna knjiga Matice srpske, nagrada Narodne biblioteke Srbije Vladan Desnica, Beogradski pobednik… Bio je član Srpskog književnog društva i Srpskog PEN centra. Za redovnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) izabran je 8. novembra 2018. godine.
