Publikaciju - leksikon "Ko je ko u Vladičinom Hanu 2020" objavio je nedavno kao autor novinar iz Vranja Radoman Irić sa saradnicima.
Na ideju da ovu knjigu štampa došao je vodeći se maksimom "ono što nije zapisano - nije se ni dogodilo" i prionuo na posao upravo s tim ciljem - da ljude koji trenutno nešto znače na području opštine Vladičin Han okupi na jednom mestu, definiše i otrgne od zaborava, za sadašnja, ali možda malo više neka buduća vremena i hroničare koji će tek u dolazećim godinama i decenijama proučavati ovovremenska zbivanja i ljude u hanskoj komuni.
Irić za Vranje News navodi da leksikon sadrži biografije 287 od planirane 344 javne ličnosti iz Vladičinog Hana.
Reč je o ljudima koji su svojim radom i delima "napravili" biografije, dodaje autor.
Ideju projekta nije prihvatilo 57 Hančanki i Hančana.
Irić kaže da je leksikon nastao kao rezultat višemesečnog timskog rada Saveta projekta, Redakcije (Svetlana Ceca Jovanović, Ljiljana Pavlović, Gordana Stojanović) i njega kao autora projekta.
"Kako god, retki će biti oni koje će ovo štivo ostaviti ravnodušnim, jer je u prirodi čoveka da često ume da zaviri u tuđe dvorište.
Leksikon je namenjen svakom radoznalom čoveku, svakom stanovniku i to ne samo opštine Vladičin Han, ali i poslovnim ljudima, novinarima i hroničarima posebno", navodi Irić.
On dodaje da su članovi Saveta projekta "po standardnoj metodologiji sačinili svoj spisak javnih ličnosti, jer građani žele da znaju ko ih predstavlja u vlasti, u institucijama sistema, ko su pojedinci koji stvaraju materijalna bogatstva, ko su ljudi koji brinu o njihovoj sigurnosti, o zdravlju, ko uči njihovu decu, ko ih snabdeva, ko brine o njihovim kulturnim potrebama, zabavi, sportu - o njihovom kvalitetu života".
"Iz tog razloga se prema ovom leksikonu treba odnositi kao prema starom vinu - što bude stariji biće sve pitkiji jer će rečju i slikom, kroz istoriju, podsećati na ljude koji su 'u onom vremenu' u Vladičinom Hanu imali specifičnu težinu kao javne ličnosti", navodi Irić za Vranje News.
Književnik iz Vranja Zoran S. Nikolić, recenzent izdanja, potencira da je informacija "osnova postojanja i istovremeno svedočenje o postojanju, životu čoveka tokom civilizacije".
"Ovaj leksikon Radomana Irića sadrži osnovne podatke o ljudima iz jedne zajednice koji aktivno učestvuju u njenom životu.
Njihov doprinos, filantropija, humanost, sposobnosti, solidarnost, požrtvovanje, znanje, entuzijazam, namera i ambicija, kvalifikovali su ih za ovaj izbor", konstatuje Nikolić.
Knjiga, koja ih kao takve i tretira, dodaje on, informacija je "koja će putovati u budućnost i koja će ih obavezati da održe dobar glas o sebi".
"Knjiga ih afirmiše kao korisne članove zajednice, nameće im ogovornost za život svih ljudi s kojima dele životni prostor.
Budući korisnici ovog priručnika imaće informacije o ličnostima koje su unapredile ili ometale razvoj Vladičinog Hana", navodi Nikolić.
Mladenović: Trajno delo
Predsednik opštine Vladičin Han Goran Mladenović navodi da je više nego siguran da ovaj leksikon za generacije i istoriju predstavlja "trajno delo".
"Delo koje ova sredina do sada nije imala, ali ga i te kako zaslužuje", navodi Mladenović.
O autoru
Radoman Irić rođen je 1950. godine u Prijepolju. Završio je Fakultet političkih nauka (FPN) u Beogradu. Profesionalnu novinarsku karijeru počeo je 1975. godine u Prijepolju, a nastavio 1980. u Vranju na mestu prvog urednika Radio Vranja. Narednih 40 godina bio je regionalni dopisnik više prestoničkih medija, a od 1995. do 2010. i nekoliko inostranih. U novinama Vranjskim bio je od osnivanja 1994. godine. Od 1981. godine intenzivno se bavi prirodom, karakterom i posledicama srpsko-albanskih odnosa, a kasnije i oružanim sukobom od 1999. do 2001. godine.Već se oprobao u publicistici objavljivanjem knjige "Jug Srbije psole 200 ratnih dana" objavljenom u godinama nakon sukoba na jugu Srbije. Dobitnik je više novinarskih nagrada. Član je Nezavisnog udruženja novinara Srbije (NUNS) od osnivanja 1994. Penzionisan je februara 2015. godine.
Izdavač ove knjige je Centar za kulturne delatnosti, turizam i bibliotekarstvo opštine Vladičin Han.
Objavljena je u sklopu projekta kojeg je finansirala Opština Vladičin Han, sredstvima odobrenim za kulturu i izdavaštvo u 2019. godini.
Tiraž je 500 primeraka.
Popović: Nova izdanja u najavi
Predsednica Skupštine opštine Vladičin Han i menadžer projekta u sklopu koga je nastao ovaj leksikon Aleksandra Popović navodi da je sigurna da će ova knjiga za dve ili tri godine doživeti novo izdanje.
"U međuvremenu će nam čitaoci, verujem, ukazati gde smo možda pogrešili. Očekujem da nam pišu o ličnostima koje nismo uvrstili u leksikon, a trebalo je, ili o eventualno pogrešnim ili nepotpunim podacima o onima čije se biografije nalaze u leksikonu", kaže Popović.
O Hanu
Vladičin Han je ime dobio po usamljenoj kući (hanu), koja se nalazila uz Carski drum u ataru sela Kalimance. Prema podacima publiciste Tatomira P. Vukanovića kuću (han) je polovinom 19. veka podigao Grk Stefanos Stefanopulus, koji je bežeći od Turaka tu našao utočište sagradivši han za prihvat karavana koji su prolazili dolinom Južne Morave. Stefanos je kasnije han prodao skopskom mitropolitu Pajsiju po čijoj crkvenoj tituli vladike i mesto dobija naziv Vladičin Han. Prvi naseljenici bili su trgovci iz Preobraženja, zvani „Mečkarci“, tačnije porodice Jović, Aleksić i Stošić. Godine 1887. Han postaje središte sreza poljaničkog, a tri godine kasnije kao mesto se pominje i prilikom popisa stanovništva. Tada je prema popisu u Hanu bilo 26 kuća sa 101 stanovnikom. A već 1895. naselje je uvećano na 60 kuća sa 325 stanovnika. Razvoju ovog mesta i čitavog kraja naročito je doprinela izgradnja železničke pruge 1886. godine i mosta na Južnoj Moravi 1910. godine. Za varošicu je proglašen 1921. godine, iako se opština u narednih šest godina zvala Kalimanska. U toku Balkanskih i Prvog svetskog rata stanovništvo je stradalo pod bugarskom okupacionom vlašću, pa je u samom Hanu 1921. godine na popisu registrovano stanovnika gotovo koliko ih je i bilo pred kraj prethodnog veka. Između dva svetska rata Vladičin Han izrasta u varošicu sa razvijenom trgovinom i zanatstvom i 1930. godine registrovano je 57 radnji, sa stotinak kalfi i šegrta. Tokom Drugog svetskog rata bugarski okupator je internirao oko 2.300 meštana i spalio 1.160 kuća. Han je oslobođen 8. septembra 1944. godine, što je datum koji se i danas slavi kao Dan opštine. Posle oslobođenja Vladičin Han beleži intenzivan razvoj industrije i poljoprivrede, a poslednjih godina je u razvoju i privatno preduzetništvo. Vladičin Han je pretrpeo velika razaranja i stradanja tokom NATO agresije 1999. godine. Dana 11. maja 1999. godine su NATO projektili srušili most preko Južne Morave, teško oštetili Dom mladih i Robnu kuću Beograd, a u blizini mosta u centru grada stradalo je dvoje gimnazijalaca.
Wikipedia
Izdavački savet
U Savetu projekta su Goran Mladenović, Jasmina Aleksić, Slađan Đorđević Šela, Nenad Jakovljević Kepec, Tomica Milenković, Gordana Milosavljević, Aleksandar Pejković, Danijela Popović, Branislav Radusinović, Branislav Tošić, Stanojko Tošić Šole i Zoran Cvetković.
