Praznik Sveti Sava, koji u ponedeljak proslavljaju SPC i pravoslavni vernici u Vranju i Srbiji, ustanovljen je za školsku slavu 1840. godine, na predlog Atanasija Nikolića, rektora Liceja iz Kragujevca.
U ponedeljak je u Vranju, u jutarnjim satima, održana liturgija u Hramu Svete Trojice, uz rezanje slavskog kolača.
Kruna kulturno-prosvetne i duhovne manifestacije Svetosavska nedelja, koja je 35. put održana u Vranju, po tradiciji bilo je uručenje priznanja Sveti Sava, u Pozorištu Bora Stanković u Vranju.
Savindan se u Srbiji proslavljao kao školska slava sve do 1945. godine, kada je ukinut odlukom tadašnjih vlasti.
Posle poluvekovne zabrane od komunističkog režima, 1990. godine ponovo se vraća kao školska slava.
Sveti Sava se smatra začetnikom srpske srednjovekovne književnosti, stoga je zaštitnik prosvetnih ustanova.
Rođen je 1169. godine kao najmlađi sin srpskog župana Stefana Nemanje.
Svetovno ime bilo mu je Rastko.
Odrekao se svetovnog života i zamonašio kao veoma mlad, oko 1192. godine, na Svetoj gori u ruskom manastiru Sveti Pantelejmon.
Čestitka gradonačelnika
Povodom Savindana, školske slave, gradonačelnik Vranja Slobodan Milenković uputio je čestitku učenicima i prosvetnim radnicima, građanima i sveštenstvu Srpske pravoslavne crkve.
"I danas kao i svih prethodnih godina slavimo jedno od najvećih imena u nas, Srba. Sveti Sava nije bio samo jedan od utemeljivača srpske države već i putokaz kome težimo, i duhovno i intelektualno. Principi Svetosavlja paradigma su nacionalnog i prosvetiteljskog identiteta kojima se iznova vraćamo. Čestitam svima onima koji danas slave Svetog Savu kao krsnu slavu", navodi se u čestitki.
U Nikeji je 1219. od vizantijskog cara Teodora Laskarisa i vaseljenskog patrijarha Manojla i Haritopula izdejstvovao autokefalnost (samostalnost) srpske crkve i srpsku arhiepiskopiju.
Umro je u Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku iz hodočašća u Jerusalim, posle jedne diplomatske misije za Bugarsku arhiepiskopiju.
Prema zapisima iz tog vremena glas o smrti Rastka Nemanjića stigao je u Srbiju 27. januara, pa se u SPC na taj dan služe liturgije.
Njegove mošti su iz Trnova prenete u Srbiju i sahranjene u manastiru Mileševi 6. maja 1237. godine.
U vreme Banatskog ustanka, 1594. godine, veliki vezir Sinan paša naredio je da se mošti Svetog Save odnesu iz manastira Mileševe i spale na Vračaru u Beogradu.
U ponedeljak će u Vranju, povodom Svetog Save, biti održan tradicionalni Svetosavski bal prosvetnih radnika.
Književnik, prosvetitelj, diplomata
Sveti Sava je napisao manastirske tipike – Karejski, Hilandarski i Studenički tipik. Prevodio je sa grčkog i posrbio važne pravno-teološke tekstove, Zakonopravilo, što je prevod Justinijanove Šeste novele. To važno pravno delo određuje odnose crkve i države putem takozvane simfonije. Prevodio je Hipokrata i Galena i prikupljao srednjovekovne medicinske zapise, od kojih je nastao Hilandarski medicinski kodeks. U Hilandaru je 1198. godine osnovao prvu bolnicu. Izdvojio je najvažnije iz srpske tradicije, oplemenio je i povezao sa najvećim duhovnim i civilizacijskim dostignućima svog vremena. Veoma mlad, oko 1192. godine, otišao je u Svetu Goru gde se zamonašio u ruskom manastiru Sveti Pantelejmon. U Nikeji je 1219. od vizantijskog cara Teodora Laskarisa i vaseljenskog patrijarha Manojla I Haritopula izdejstvovao autokefalnost (samostalnost) srpske crkve i srpsku arhiepiskopiju, za čije je središte odredio manastir Žiču. Bio je neobično vešt i u državno-diplomatskim poslovima. Godine 1208, u manastiru Studenici nad očevim telom, koje je preneo sa Svete Gore, izmirio je svoju zavađenu braću Vukana i Stefana. Preminuo je u tadašnjoj bugarskoj prestonici Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku iz hodočašća u Jerusalim, posle jedne diplomatske misije za Bugarsku arhiepiskopiju. Prema zapisima iz tog vremena, glas o njegovoj smrti stigao je u Srbiju 27. januara, pa se u SPC na taj dan služe liturgije. Njegove mošti su iz Trnova prenete i sahranjene u manastiru Mileševi 6. maja 1237. godine. Mošti je spalio Sinan-paša 1594. godine na Vračaru. Na tom mestu sada je spomen-hram posvećen Svetom Savi.
